In de greep van teamafhankelijkheid: je team kan niet zonder jou

Gedoe in het team gooit je hele planning overhoop

Je hoort lichte paniek en zorgen in de stem van Henk. Hij is nou net één van je coördinatoren die niet zo snel in paniek is. Hij vindt, zegt hij, dat je absoluut bij het extra ingeplande overleg met het team moet zijn. In jouw agenda staat iets anders. Daar staat dat je aan het jaarplan van je team gaat werken. Dat moet volgende week af zijn en worden voorgelegd aan de directie. Dus je vraagt aan Henk: ‘Moet ik hier ècht bij aanwezig zijn?’ En terwijl je het vraagt weet je intuïtief al: hier moet ik bij zijn. Hè verdorie, dat komt je natuurlijk helemaal niet goed uit. Dat wordt weer passen, meten, schuiven en ’s avonds doorwerken. Henk kijkt je aan met een zorgwekkende blik. ‘Okee, Okee, zucht, plan maar in. Ik ben erbij…’

Je vindt dat je team het zelf moet kunnen, maar je team kan niet zonder jou

Je hebt er, eerlijk gezegd, geen klap zin in en je vindt er ook wat van. Je vindt dat je team onderling gedoe zelf moet leren oplossen met elkaar. Maar goed. Je weet ook wat er gebeurt als je er niet bij bent. Dan wordt het waarschijnlijk alleen maar erger. En om erger te voorkomen, besluit je om naar dat overleg te gaan, waardoor jouw agenda op de schop moet. In je team is vaker onderling gedoe. Dat moet dan worden uitgesproken met elkaar tijdens zo’n overleg. Je team wilt persé dat jij erbij bent om het overleg in goede banen te leiden. Jij vindt dat ze dat zelf moeten kunnen, maar je weet ook dat je team dit niet zonder je kan.

Je plant je suf, alleen er komt altijd van alles tussendoor

Vandaag is weer eens zo’n dag die aardig vol gepland is met afspraken. Je komt net uit een online meeting en dan ineens verschijnt Marieke aan je bureau: ‘Heb je even tijd om iets te bespreken?’ Je ziet al aan haar gezicht dit geen gesprekje van 10 minuten gaat zijn. En je denkt.. Daar gaat m’n planning voor vandaag weer. Je voelt dat je dit gesprek niet kan weigeren of verzetten, dus natuurlijk zeg je ja. En natuurlijk maak je tijd en geef je aandacht aan Marieke, die dat nu echt even nodig heeft. Het gesprek duurt 50 minuten. Er is van alles aan de hand. En zonder in details te treden: je hebt weer een paar dingen op je lijstje erbij gekregen die je direct moet regelen. Dat betekent wéér schuiven met je planning. En aan het eind van de dag heb je een hele hoop gedaan. Maar van de taken die je had voorgenomen om te doen, heb je maar een kwart kunnen afstrepen. En je realiseert je: dit gaat zo dus al weken. En dat wil je niet meer. Je wilt de regie terug. Je wordt geleefd, je doet van alles, allemaal dingen die je niet kunt negeren, en daarnaast blijft er nog zoveel open staan wat belangrijk is en wat je nog moet doen. Aan het eind van de dag ben je uitgeblust en loop je overal achter de feiten aan.

Je team vraagt veel van je waardoor je je in allerlei bochten wringt

Maak je borst maar nat als je een team hebt wat veel van je vraagt, waarbij je zo je best doet voor het beste voor je team en daar telkens op anticipeert. Dat vraagt bakken met energie, schakelvermogen, leiderschap en inlevingsvermogen om alle issues in goede banen te leiden. En soms is je energietank gewoon even op. Leeg. En snak je ernaar om in een rustige week even bij te tanken. Maar daar is nooit tijd voor, want er liggen nog tig taken op je te wachten en gebeurt er altijd wel weer iets in je team. Daardoor lijkt het alsof er geen einde aan komt, wat je ook doet.

Je krijgt je team niet zo ver en snel als je wilt

De paniek en de zorgen die je zojuist in Henk’s stem hoorde, voel je nu zelf. Je krijg je team niet zo ver en zo snel als je wilt en jij betaalt er telkens de prijs voor. Dit is niet nodig. Het kan zoveel makkelijker. Hoe fijn zou het zijn als teamleden onderling gedoe zelf op kunnen lossen, zonder jou daar telkens bij in te lussen? En dat je niet meer overal bij betrokken hoeft te worden, maar alleen nog bij bepaalde besluiten. Hoeveel ruimte, en meer energie, zal je dat wel niet geven? Klinkt nu al lekker hè? En ja, het is echt mogelijk. Je maakt het jezelf, onbewust en onnodig, veel te moeilijk. En dat hoeft echt niet! Leer hoe je er anders mee om kan gaan en welke acties meteen verandering brengen in je team. Laat mij je helpen om meer lucht en ruimte voor jezelf en verbetering in je team te realiseren. Zullen we een afspraak inplannen? Of heeft dat nu geen ‘priori’ tijd in je overvolle agenda?

Als je niet in een discussie wilt belanden en er toch weer in terecht komt

Zucht.. Daar gaan we weer, denk je. Je zit met je team om tafel tijdens een teamoverleg. En hoezeer je ook hebt geprobeerd om deze discussie te voorkomen. Dit onderwerp, waar al vaker hetzelfde besluit in is genomen, komt toch weer op tafel. Je grijpt meteen in en zegt tegen je team: ‘Dit hebben we al vaker met elkaar besproken en we houden het zoals het is besloten. Punt.’ En toch, gaat je team er weer mee aan de haal. Er wordt geroepen dat het niet werkt en dat niemand zich eraan houdt. En grrr. Je bent meteen weer in de discussie beland. Precies waarvan je jezelf had voorgenomen dat je dat niet meer liet gebeuren, gebeurt dan toch. En vanaf dat punt kun je ook niet meer terug.

Iedereen is gefrustreerd en kijkt uiteindelijk naar jou

Je kan met je ogen dicht al voorspellen wie het woord neemt en wat er geroepen gaat worden. Bert sneert naar andere teamleden dat doordat zij zich niet aan de afspraak houden dit zo niet gaat werken. Die teamleden geven de schuld aan de nieuwe ICT diensten, waar ze niet mee overweg kunnen. Annemieke is het daar niet mee eens en laat dat duidelijk merken met een venijnige blik en schud heen en weer met haar hoofd. Henk slaat gefrustreerd zijn armen over elkaar en roept dat dit al jaren zo gaat met deze club en dat dit nooit zal veranderen. En dan zijn alle ogen op jou gericht. Je kunt wel invullen wat ze denken… Wat ga jij nu doen?

En weer vertel je hetzelfde besluit als een paar weken terug

En verrek, het gebeurt dus weer. Je voelt je machteloos om in te grijpen in deze verhitte discussie, want je wilt voorkomen dat het hele team nog verder over de flos gaat. Het enige wat je kunt doen is iedereen aanhoren en bij je besluit blijven. En als iedereen is uitgeraasd rond je de discussie af en zegt je: ‘dit is het besluit, dit gaan we zo en zo doen’ en je realiseert je dat je exact hetzelfde vertelt als een paar team overleggen terug.

Teams waar onderliggende dingen onderling spelen hebben een andere aanpak nodig

Beste manager, ik snap je. Dit is mega frustrerend en het voelt alsof je niet meer bij machten bent om deze dynamiek te doorbreken. Hierdoor kun je aan jezelf en al je ervaring gaan twijfelen. Maar dat is nergens voor nodig. Dit gebeurt namelijk in teams waar nog meer onderliggende dingen spelen. En misschien is je dit in je vorige teams nog niet eerder gebeurt, omdat dit team anders is. Dit team heeft dan ook een andere aanpak nodig, dan wat je tot nu toe al hebt toegepast. Er is een manier om hier anders mee om te gaan. Hoe fijn zou het zijn als je de volgende keer om tafel zit met je team en dat het dan anders gaat? Dat je teamleden andere dingen zeggen, niet meer zo defensief met de hakken in het zand gaan, dat er geen strijd meer losbarst en besluit genomen kan worden en dat het dan klaar is. Benieuwd naar hoe dit voor jouw team kan werken?

Neem contact met me op voor een gratis teamadvies.

Hoe de bom barstte in mijn familie door een erfenis: Anneke krijgt een flink deel en anderen helemaal niks…

Neee, dat meen je niet? Heeft opa dat écht in het testament gezet? En oma wist dit ook? Krijgt Anneke serieus dat bedrag? En de anderen helemaal niks? Jeetje… Ik zit met verbazing het testament te lezen. Meteen gaat Simon verhaal halen bij oma. ‘Wist jij hiervan?’ Vraagt hij aan haar. ‘Nee… zegt ze. ‘Ik wist er helemaal niks van, dat heeft opa zelf zo gedaan.’ Simon kan het bijna niet geloven. Hij kijkt haar recht in de ogen aan. Hij vraagt het nog een keer en of ze eerlijk antwoord wilt geven. Nee! zegt ze, ‘ik wist hier helemaal niks vanaf!’ Simon deelt dit met de andere familieleden. Dan belt Bea Simon op. ‘Moet je nou horen… ‘ zegt ze. ‘Oma wist het wel! Ze heeft mij huilend opgebeld dat ze het niet durfde te zeggen tegen jou uit angst voor ruzie.’ En toen barstte de bom…

De strijd over eerlijkheid en gelijkwaardigheid

Simon was woest. Bea was woest. Andere familieleden waren woest. De één over het feit wat er in het testament stond. De ander over het feit dat er weer gelogen werd door oma. Dit was namelijk niet de eerste keer. De onderlinge verwijten vlogen over en weer, waardoor de familie brouilleerde met elkaar. Familiefoto’s werden verscheurd. Een paar familieleden willen niks meer met elkaar te maken hebben. En bij oma komen ze ook niet meer. Lekker dan, ik had net een leuk verjaardagsfeestje voor mijn zoontje gepland met de familie…

Als trauma’s in het verleden niet zijn opgelost komen ze telkens weer terug

Dat dit zou gaan gebeuren was voor mij geen verrassing. Gezien de familiehistorie is dit een herhaling van zetten. Aan opa’s kant is de familie ook gebrouilleerd en spreken broers en zussen elkaar niet meer sinds de dood van hun ouders. Al 36 jaar lang ruzie en elkaar geen blik waardig gunnen. Aan oma’s kant heeft hetzelfde plaatsgevonden. En zo wordt hetzelfde leed weer overgedragen aan de volgende generatie. Een intergenerationeel trauma wordt dit ook wel genoemd.

Oud zeer in teams leidt tot continue conflicten

Dit patroon zie ik ook terug bij teams. Teams die continu in conflict raken met elkaar, elkaar dingen verwijten, omdat er een mate van oneerlijkheid en ongelijkheid wordt ervaren. Er hoeft maar iets te gebeuren en hoppa, het loopt weer volledig uit de klauwen. Waardoor dit komt? In het verleden is er meestal een ingrijpende gebeurtenis geweest, waarbij het team of een teamlid iets is ontnomen. En daar is onvoldoende aandacht voor geweest. Denk aan fusie, fraude, ontslag, diefstal, reorganisatie, conflict, etc. Daardoor is een disbalans ontstaan tussen geven en nemen. En als hetgeen wat ontnomen is, er niet mocht zijn, omdat het in de doofpot is gestopt of er mocht niet over gesproken worden vanwege reputatieschade, dan krijgt dat, systemisch gezien, macht. Het wil nog gezien en erkend worden dat het daar fout is gegaan, voordat het weer losgelaten kan worden. Dat maakt dat conflicten in teams keer op keer kunnen terugkeren. Het oude zeer uit het verleden leeft voort in het heden. Daar heb je nog gerichte aandacht aan te geven met elkaar.

De wij versus zij loyaliteitsstrijd: aan welke kant sta jij?

Oud zeer wordt vaak geprojecteerd op nieuwe teamleden. ‘Waarom mogen de nieuwelingen wel flexibel werken, thuiswerken, een duurdere auto, een studie volgen, en ga zo maar door… terwijl ik, wij, dat destijds niet mochten? We hebben altijd maar hard gewerkt en allerlei concessies moeten doen en zij, de nieuwelingen, worden hier als een koning onthaald. Ik moest al mijn studies in mijn eigen tijd doen en zij mogen dat nu onder werktijd doen, belachelijk! Dat is niet eerlijk.’ En zo ontstaat er een tweedeling in een team. De oude garde versus de nieuwe garde. Of verschillende eilandjes. De onderlinge loyaliteit vormt een sterke trekkracht. Het is wij tegen zij. En dat is geen veilige sfeer om in te werken.

De manipulator wakkert de onderlinge conflicten aan

De onderlinge sfeer wordt nog onveiliger als je een manipulator in je team hebt. Manipulators doen zich vaak voor als helpers, proactieve meedenkers en creëren een positie in het team waarbij ze veel invloed hebben. Daardoor kunnen ze taken, regels en afspraken op een slinkse manier naar hun eigen hand zetten, en daarmee onder de radar blijven. Zo kunnen ze gerichte bommen droppen in het team, zodat de aandacht uit gaat naar de reacties van anderen. Daarmee houden ze zichzelf uit de picture. Ze doen zich voor als de allemansvriend, door veel 1 op 1 contact te hebben. Achter je rug om verdraaien ze de waarheid weer net zo makkelijk als het hun uitkomt. Wanneer je ze daarmee confronteert, dan komen er grote krokodillen tranen, vaak heftige emoties, voelen zij zich het grote slachtoffer en hebben ze het zo helemaal niet bedoeld, want ze wilden alleen maar helpen. Laat je hierdoor niet op het verkeerde been zetten.

Zoom uit, begrens en stop de conflicten in je team

Vaak zijn het de manipulators die de conflicten aanwakkeren en de onveilige sfeer in stand houden. Door uit te zoomen, het patroon te achterhalen en zicht te krijgen op wat er daadwerkelijk gebeurt, krijg je zicht op de manipulators in je team. De natuurlijke beweging is om meegezogen te worden in conflicten. Claim je eigen plek, baken het goed af, wees resoluut in wat je wel en niet tolereert in houding en gedrag en doorbreek manipulatieve conflicten. Zorg ervoor dat er duidelijkheid komt over afspraken en taken. Vooral als je team ongelijkheid en oneerlijkheid ervaart. Kan je daar wel wat hulp bij gebruiken? Neem dan contact met me op.

Ik stel grenzen en dat geeft mij rust in de familiesfeer

Ik accepteer de keuze van mijn opa. Het testament is zoals het is en zoals hij het heeft gewild. Ik heb begrip voor ieders frustratie en tolereer niet dat ik moet kiezen tussen familieleden. Zij hebben het onderling met elkaar op te lossen en als ze dat niet kunnen, dan is de consequentie dat ze niet welkom zijn op de verjaardag van mijn zoon. Los het op, ga met elkaar in gesprek. Zo niet, niet mijn probleem van maken. Zo voorkom ik dat ik meegezogen wordt in de dynamiek en creëer ik een veilige ruimte om mij heen. En dat geeft rust.

P.s. voor de mensen die mijn familie persoonlijk kennen. Dit zijn gefingeerde namen en slechts een selectie van alle feiten. In mijn familie gaat het er wel eens heftig aan toe en verandert de situatie met de week. Ik kan er inmiddels prima mee dealen. Zoals ik altijd zeg: het is nooit saai bij ons in de familie. 

Help mijn team neemt geen verantwoordelijkheid!

‘Hoe krijg ik mijn team zover dat het meer verantwoordelijkheid neemt? Ik moet nu overal achteraan, want anders gebeurt er niks. Het voelt soms alsof ik politieagent moet spelen. Ik moet telkens checken of taken zijn gedaan. En soms als het niet af is, dan maak ik me even kwaad en help ik om de taken gedaan te krijgen.’ vertelt Annet. Ze stuurt een team aan, dat al lang met elkaar samenwerkt. Ze wil graag leren hoe ze haar team in beweging krijgt. Annet wil graag inzoomen op het probleem en ik zoom uit op het probleem door eerst de dynamiek in het team te onderzoeken. Het probleem is namelijk nooit het probleem op zich, maar vaak een uiting van een onderliggend probleem.

Teamopstelling geeft inzicht in de teamdynamiek

Annet zet een poppetje voor haar en haar teamleden neer. Ook haar manager Simone krijgt een plek in het geheel. We onderzoeken Annet’s plek. Ze schuift met haar poppetje heen en weer tussen Simone en haar team en ze zet haarzelf een beetje aan de zijkant neer. Het team kijkt rechtstreeks naar Simone en Annet staat er aan de zijkant tussenin. Zo voelt het ook. Aan de ene kant voelt ze zich bij Simone horen, als eindverantwoordelijken van de hele afdeling, en aan de andere kant voelt ze zich ook onderdeel van het team. Ik vraag haar: Wat maakt dat je niet op 1 plek kan staan? En dan vallen er kwartjes…  

Als je van je eigen plek af gaat neem je de verantwoordelijkheid van een ander over

‘Die ruimte is er niet om op die ene plek te blijven staan. Dat is het gebied van Simone,’ zegt Annet. Simone neemt veel ruimte in en pakt taken op die bij Annet horen. Vanuit hiërarchie durft Annet haar taken niet te claimen, want ja, het is wel haar manager. Die wil ze niet tegen haar in het harnas jagen. En Simone kan behoorlijk direct en stellig zijn. Simone beweegt dus van haar plek naar Annet’s plek. En Annet maakt diezelfde beweging van haar plek richting het team. Zo nemen ze allebei de verantwoordelijkheden over van een ander en blijven ze niet op hun eigen plek staan. Dit effect werkt door op het team. Annet pakt te veel verantwoordelijkheden over van het team door problemen zelf op te lossen en teamleden daar onvoldoende verantwoordelijk voor te maken en op aan te spreken. Het team is eraan gewend geraakt dat Annet bepaalde taken toch wel doet of naar zich toe trekt. Net zoals Annet het is gewend dat Simone dat ook doet. Zowel Simone als Annet hebben hun eigen plek in te nemen en hun eigen verantwoordelijkheden op te pakken.

Je eigen plek innemen creëert duidelijkheid over taken en verantwoordelijkheden

Hoewel Annet graag praktische handvatten wilde over hoe ze haar team in beweging krijgt, zit ze er na de 1e coachsessie heel anders in. Ze gaat met Simone in gesprek over deze dynamiek en om samen hun eigen taken en verantwoordelijkheden goed af te kaderen. Zo kunnen ze allebei hun eigen plek volledig innemen. Annet maakt ook meteen een lijst van taken die ze gaat overdragen aan het team en welke taken ze gaat claimen om haar plek goed te kunnen innemen. ‘Zo’, zegt ze, ‘dat maakt alles een stuk duidelijker, niet alleen voor mij, maar ook voor mijn team en voor Simone.’

Wil je een gratis teamadvies voor jouw team?

Loopt het in jouw team ook niet naar wens? Heb je al van alles geprobeerd en heb je geen idee meer wat je nog moet doen om tot resultaat te komen? Laat me met je meedenken over wat er mogelijk aan de hand kan zijn. Plan een gratis teamadvies met me in, dan krijg je 3 praktische tips om je team in beweging te krijgen voor de gewenste resultaten. Neem daarvoor contact met me op. 

Ik lig wakker van verdriet over wat ik deze week heb gehoord

Het is 04.30 uur. Ik kan niet slapen. Ik ben verdrietig. Ik denk aan de verhalen die ik deze week heb gehoord en tranen rollen over mijn wangen. Het zijn verhalen van leuke, sterke vrouwen over hun relatie met hun man of ex-man, die een narcist bleek te zijn. Binnenshuis bleek het er totaal anders aan toe te gaan, dan wat voor de buitenwereld zichtbaar was. Ze vertellen over emotioneel en fysiek geweld, hun pijn en verdriet, dat van hun kinderen en welke struggels ze daardoor ervaren in hun leven. Deze week hoor ik nagenoeg hetzelfde verhaal van een coachee en van een vriendin. Het grijpt me bij de keel.

Mijn hart huilt om emotioneel en fysiek geweld door een narcist

Ik ben samen met die vriendin en haar man, een paar keer op vakantie geweest. Ik heb er leuke herinneringen aan en nooit gemerkt dat dit speelde. Het is nooit zichtbaar geweest voor mij en ik denk voor andere vrienden ook niet. En dan hoor je ineens dat dit al jarenlang speelt. Ik hoor twee aangrijpende verhalen die zo met elkaar overeenkomen. Dat een narcistische man zijn vrouw al jarenlang het gevoel geeft dat zij niet goed genoeg is, haar overal de schuld van geeft, emotioneel kleineert en dat alle fouten in hun huwelijk aan haar liggen en dat hij nul komma nul verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen gedrag. Deze week is het bij de één zo geëscaleerd dat haar man zijn kickboks skills heeft botgevierd op haar, terwijl de kinderen toekeken, omdat zij haar grens bewaakte en zei: tot hier en niet verder. Mijn hart huilt… Ik vind het echt verschrikkelijk dat een mens kan besluiten om een ander zoveel pijn aan te doen, emotioneel en fysiek, onvoorstelbaar. En dan ook nog je eigen vrouw, je eigen kinderen… Ik ben er stil van…

Een narcist zegt: ja maar, ik ben hier het slachtoffer!

Deze week zag ik ook een filmpje waarvan mijn nekharen rechtovereind gingen staan. Een man, spermadonor, wordt geïnterviewd door Eva Jinek over de rechtszaak die tegen hem is aangespannen. Hij heeft vele vrouwen, en hun kinderen, emotioneel pijn gedaan, door te liegen dat hij 550 andere donorkinderen heeft verwekt. Op elke vraag van Eva Jinek geeft hij een ontwijkend antwoord. Hij vindt zichzelf het grote slachtoffer. Hij vindt niet dat het aan hem was en de ander beter onderzoek had moeten doen. En hij geeft vooral de schuld aan het systeem. Hij neemt nul komma nul verantwoordelijkheid voor zijn eigen daden. Ik walg hiervan! Hier is de link naar het filmpje: Hoe kijkt massazaaddonor Jonathan terug op zijn handelen? | Eva Jinek

Als je dit gedrag herkent bij iemand, luister dan naar alle alarmbellen die bij jezelf afgaan en maak dat je wegkomt.

Hoe herken je narcistisch gedrag?

Ik heb zelf, gelukkig maar, een paar keer narcistisch gedrag ervaren in een trainingsgroep die ik begeleidde. Het gedrag wat ik ervoer was: een ander continue de schuld geven, niks zelf kunnen aannemen, de verantwoordelijkheid volledig buiten zichzelf leggen en zichzelf tot slachtoffer benoemen, conflicten veroorzaken en naar de ander wijzen, verbaal zeer agressief uiten, de ander bewust kleineren. Ik tolereerde dit gedrag niet en sprak diegene daarop aan. Ik gaf duidelijk mijn grens aan en als die persoon daar niet aan kon voldoen, moest hij weg, de groep uit. En daarna draaide die persoon onmiddellijk bij in zijn gedrag. Ik was de beste trainer ooit die deze bewustwording had gecreëerd. Wauw, wat een openbaring was dit voor hem. Na afloop werd ik overspoeld met complimenten van hem. Ik weet wel beter… Het is een patroon van aantrekken en weer afstoten, paaien en weer terroriseren. Laat je niet verleiden door de mooie praatjes, als de echte daden ook niet volgen. Als je dit gedrag herkent en je twijfelt aan jezelf, dan is dit juist het signaal om dit wel te gaan bespreken met iemand. Laat je niet verder in de put praten of duwen door een narcist die jou overal de schuld van geeft en je vervolgens weer ophemelt, en daarna weer exact hetzelfde doet. En zeker niet als hij je bang probeert te maken door fysiek geweld toe te passen. Bespreek het met een goede vriendin of schakel direct hulpinstanties in. 

Taboe doorbreken: bespreek wat er binnenshuis afspeelt

Nu ik erover nadenk, ken ik wel meer vrouwen die veel pijn en leed hebben ervaren vanwege een relatie met een narcist. Dat speelde zich altijd binnenshuis af en daar werd lange tijd niet over gepraat. Daardoor wordt het ook niet zichtbaar voor de omgeving. En alles wat er voor de buitenwereld niet is, lijkt er niet te zijn. Bullshit. Veel vrouwen zien achteraf pas in dat ze met een narcist te maken hadden. Die narcistische kant is niet altijd meteen zichtbaar. En narcisten kunnen heel goed manipuleren. Zo kunnen ze hun omgeving laten ervaren en laten indenken dat zij juist de aardige leuke man zijn en het slachtoffer zijn. Daardoor is het ook wel eens gebeurd dat eigen familieleden kozen voor de kant van de narcist. Het is slechts een kwestie van tijd, voordat de ogen van anderen ook open gaan. Maar dan is het leed al lang geschied….

Het kan iedereen overkomen

Dit zijn verhalen van sterke vrouwen, waarvan jij en ik denken, dat overkomt hun nooit. Wel dus. Het kan iedereen overkomen. Het begint vaak subtiel en verandert geleidelijk aan. En als jij je ook in zo’n situatie bevindt, dan is het nu direct de tijd om erover te praten en hulp te vragen aan anderen. Je bent echt niet de enige! En er is altijd een uitweg. Stop het leed, voor jezelf, voor je kinderen. Het ligt niet aan jou. Kom voor jezelf op. En zorg ervoor dat de pijn en verdriet door narcistisch gedrag wordt gestopt of geminimaliseerd.

Bewustwording creëren om anderen te helpen

Mijn hart huilt nog steeds. Ik probeer te slapen. Het lukt niet. Ik spreek dit verhaal in op mijn telefoon en besluit het later de wereld in te gooien met de intentie om er meer bewustwording voor te creëren. Al is er maar één iemand, die in deze situatie zit en wordt getriggerd om hulp te zoeken, die ook echt hulp gaat zoeken en het bespreekbaar maakt. Dan is er tenminste één iemand geholpen. Dan kan mijn hart een ieniemienie vreugdesprongetje maken. 

Ik lig wakker van verdriet over wat ik deze week heb gehoord

Het is 04.30 uur. Ik kan niet slapen. Ik ben verdrietig. Ik denk aan de verhalen die ik deze week heb gehoord en tranen rollen over mijn wangen. Het zijn verhalen van leuke, sterke vrouwen over hun relatie met hun man of ex-man, die een narcist bleek te zijn. Binnenshuis bleek het er totaal anders aan toe te gaan, dan wat voor de buitenwereld zichtbaar was. Ze vertellen over emotioneel en fysiek geweld, hun pijn en verdriet, dat van hun kinderen en welke struggels ze daardoor ervaren in hun leven. Deze week hoor ik nagenoeg hetzelfde verhaal van een coachee en van een vriendin. Het grijpt me bij de keel.

Mijn hart huilt om emotioneel en fysiek geweld door een narcist

Ik ben samen met die vriendin en haar man, een paar keer op vakantie geweest. Ik heb er leuke herinneringen aan en nooit gemerkt dat dit speelde. Het is nooit zichtbaar geweest voor mij en ik denk voor andere vrienden ook niet. En dan hoor je ineens dat dit al jarenlang speelt. Ik hoor twee aangrijpende verhalen die zo met elkaar overeenkomen. Dat een narcistische man zijn vrouw al jarenlang het gevoel geeft dat zij niet goed genoeg is, haar overal de schuld van geeft, emotioneel kleineert en dat alle fouten in hun huwelijk aan haar liggen en dat hij nul komma nul verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen gedrag. Deze week is het bij de één zo geëscaleerd dat haar man zijn kickboks skills heeft botgevierd op haar, terwijl de kinderen toekeken, omdat zij haar grens bewaakte en zei: tot hier en niet verder. Mijn hart huilt… Ik vind het echt verschrikkelijk dat een mens kan besluiten om een ander zoveel pijn aan te doen, emotioneel en fysiek, onvoorstelbaar. En dan ook nog je eigen vrouw, je eigen kinderen… Ik ben er stil van…

Een narcist zegt: ja maar, ik ben hier het slachtoffer!

Deze week zag ik ook een filmpje waarvan mijn nekharen rechtovereind gingen staan. Een man, spermadonor, wordt geïnterviewd door Eva Jinek over de rechtszaak die tegen hem is aangespannen. Hij heeft vele vrouwen, en hun kinderen, emotioneel pijn gedaan, door te liegen dat hij 550 andere donorkinderen heeft verwekt. Op elke vraag van Eva Jinek geeft hij een ontwijkend antwoord. Hij vindt zichzelf het grote slachtoffer. Hij vindt niet dat het aan hem was en de ander beter onderzoek had moeten doen. En hij geeft vooral de schuld aan het systeem. Hij neemt nul komma nul verantwoordelijkheid voor zijn eigen daden. Ik walg hiervan! Hier is de link naar het filmpje: Hoe kijkt massazaaddonor Jonathan terug op zijn handelen? | Eva Jinek

Als je dit gedrag herkent bij iemand, luister dan naar alle alarmbellen die bij jezelf afgaan en maak dat je wegkomt.

Hoe herken je narcistisch gedrag?

Ik heb zelf, gelukkig maar, een paar keer narcistisch gedrag ervaren in een trainingsgroep die ik begeleidde. Het gedrag wat ik ervoer was: een ander continue de schuld geven, niks zelf kunnen aannemen, de verantwoordelijkheid volledig buiten zichzelf leggen en zichzelf tot slachtoffer benoemen, conflicten veroorzaken en naar de ander wijzen, verbaal zeer agressief uiten, de ander bewust kleineren. Ik tolereerde dit gedrag niet en sprak diegene daarop aan. Ik gaf duidelijk mijn grens aan en als die persoon daar niet aan kon voldoen, moest hij weg, de groep uit. En daarna draaide die persoon onmiddellijk bij in zijn gedrag. Ik was de beste trainer ooit die deze bewustwording had gecreëerd. Wauw, wat een openbaring was dit voor hem. Na afloop werd ik overspoeld met complimenten van hem. Ik weet wel beter… Het is een patroon van aantrekken en weer afstoten, paaien en weer terroriseren. Laat je niet verleiden door de mooie praatjes, als de echte daden ook niet volgen. Als je dit gedrag herkent en je twijfelt aan jezelf, dan is dit juist het signaal om dit wel te gaan bespreken met iemand. Laat je niet verder in de put praten of duwen door een narcist die jou overal de schuld van geeft en je vervolgens weer ophemelt, en daarna weer exact hetzelfde doet. En zeker niet als hij je bang probeert te maken door fysiek geweld toe te passen. Bespreek het met een goede vriendin of schakel direct hulpinstanties in. 

Taboe doorbreken: bespreek wat er binnenshuis afspeelt

Nu ik erover nadenk, ken ik wel meer vrouwen die veel pijn en leed hebben ervaren vanwege een relatie met een narcist. Dat speelde zich altijd binnenshuis af en daar werd lange tijd niet over gepraat. Daardoor wordt het ook niet zichtbaar voor de omgeving. En alles wat er voor de buitenwereld niet is, lijkt er niet te zijn. Bullshit. Veel vrouwen zien achteraf pas in dat ze met een narcist te maken hadden. Die narcistische kant is niet altijd meteen zichtbaar. En narcisten kunnen heel goed manipuleren. Zo kunnen ze hun omgeving laten ervaren en laten indenken dat zij juist de aardige leuke man zijn en het slachtoffer zijn. Daardoor is het ook wel eens gebeurd dat eigen familieleden kozen voor de kant van de narcist. Het is slechts een kwestie van tijd, voordat de ogen van anderen ook open gaan. Maar dan is het leed al lang geschied….

Het kan iedereen overkomen

Dit zijn verhalen van sterke vrouwen, waarvan jij en ik denken, dat overkomt hun nooit. Wel dus. Het kan iedereen overkomen. Het begint vaak subtiel en verandert geleidelijk aan. En als jij je ook in zo’n situatie bevindt, dan is het nu direct de tijd om erover te praten en hulp te vragen aan anderen. Je bent echt niet de enige! En er is altijd een uitweg. Stop het leed, voor jezelf, voor je kinderen. Het ligt niet aan jou. Kom voor jezelf op. En zorg ervoor dat de pijn en verdriet door narcistisch gedrag wordt gestopt of geminimaliseerd.

Bewustwording creëren om anderen te helpen

Mijn hart huilt nog steeds. Ik probeer te slapen. Het lukt niet. Ik spreek dit verhaal in op mijn telefoon en besluit het later de wereld in te gooien met de intentie om er meer bewustwording voor te creëren. Al is er maar één iemand, die in deze situatie zit en wordt getriggerd om hulp te zoeken, die ook echt hulp gaat zoeken en het bespreekbaar maakt. Dan is er tenminste één iemand geholpen. Dan kan mijn hart een ieniemienie vreugdesprongetje maken.